Kan je ons iets vertellen over jouw loopbaan?
'Na de middelbare school ging ik bouwkunde studeren aan het HBO in Zwolle. In eerste instantie wilde ik architect worden, maar daarvoor vond ik mezelf toch niet creatief genoeg. Uiteindelijk ben ik afgestudeerd in restauratie, omdat ik houd van oude gebouwen. Ondanks dat ik na mijn studie in de bouwsector ging werken, heb ik nooit echt iets met 'restauratie' gedaan. Neemt niet weg dat ik brede ervaring heb kunnen opdoen; van bouwkundig tekenwerk tot het maken van beheer- en onderhoudsplannen en projectleiding. De bouwregelgeving had altijd al mijn interesse en gaandeweg ben ik mijn daar steeds meer in gaan specialiseren. Ik houd namelijk ook erg van taal en het lezen. Het uitleggen van regelgeving heeft alles met het toepassen van taal te maken. Daarnaast ben ik binnen Nieman ook al jaren secretaris van de Ondernemingsraad.
Waar word jij blij van in je werk?
'Ik word er blij van als ik mensen de - soms toch - complexe bouwregels helder uit kan leggen. Dat kan zowel schriftelijk als mondeling zijn, specifiek voor een bouwproject maar ook algemeen zoals in het Praktijkboek Besluit bouwwerken leefomgeving dat ik met enkele collega's schreef.'
Welke rol speelt het Bbl in jouw werk?
'Mijn werk bestaat voornamelijk uit het (in allerlei vormen) toepassen en uitleggen van de bouwregelgeving. Het Bbl speelt daar inmiddels dus een grote rol in. Ik ben al zeker een jaar of zes geleden begonnen om mij hierin te verdiepen. We hebben intern een team 'Van Bouwbesluit naar Bbl'. Met dit team zijn wij bezig om het Bbl te implementeren in de organisatie, elkaar en andere collega's bij te praten en te informeren over verschillen en wijzigingen, marktbehoeften te signaleren, standaarddocumenten aan te passen, et cetera. Het Bbl is natuurlijk zo vaak uitgesteld, dat dit qua tijdsbesteding een beetje in vlagen gaat. Maar inmiddels zijn we er helemaal klaar voor!'
Wat verandert er door de komst van het Bbl in jouw werk?
'Eigenlijk niet zoveel. Of ik nou de eisen van het Bouwbesluit 2012 toepas en uitleg, of de eisen van het Bbl, dat maakt voor mijn werk niet zoveel uit. Het Bbl is vooral oude wijn in nieuwe zakken.'
Op welke terreinen komen het Bouwbesluit 2012 en het Bbl voornamelijk overeen, wat zijn de raakvlakken?
Er zijn veel raakvlakken. Zo komt de systematiek van beide besluiten overeen. Beide werken met tabellen, gebruiksfuncties, functionele eisen (in het Bbl 'doelvoorschriften') en prestatie-eisen (in het Bbl 'middelvoorschriften').
'Het Bbl is vooral oude wijn in nieuwe zakken', aldus Berghuis.”
Wat zijn de grootste verschillen tussen het Bouwbesluit 2012 en het Bbl?
'Het grootste verschil is met name in de indeling van het besluit. Het Bouwbesluit is geclusterd op onderwerp (veiligheid, gezondheid, et cetera) terwijl het Bbl is geclusterd rondom een bepaalde fase of activiteit van een bouwwerk. Zo zijn er hoofdstukken voor bestaande bouw, nieuwbouw en verbouw/functiewijziging. Binnen deze hoofdstukken zijn de onderwerpen (die we kennen uit het Bouwbesluit) weer terug te vinden als afdelingen.
Een ander groot verschil is dat er meer regels bij gemeenten komen te liggen; regels die nu nog in het landelijke Bouwbesluit staan. Deze regels worden opgenomen in het gemeentelijke omgevingsplan en kunnen dus per gemeente gaan verschillen. Een van de uitgangspunten van de Omgevingswet is namelijk 'decentraal, tenzij'.
'Een opvallend inhoudelijk verschil is dat de bruikbaarheidseisen voor utiliteitsfuncties komen te vervallen, met uitzondering van de toegankelijkheidseisen.'
In welke opzichten vind jij het Bbl een verbetering?
'Als je te maken hebt met een nieuwbouwproject, is het een voordeel dat alle eisen geclusterd zijn in een hoofdstuk. Dat scheelt zoeken, scrollen en bladeren.
Ook vind ik het voor de overzichtelijkheid een voordeel dat diverse bouwvoorschriften uit de Woningwet in het Bbl worden opgenomen. Dan heb ik het bijvoorbeeld over het toepassingsbereik en de zorg- en onderzoeksplichten. Het toepassingsbereik – oftewel waarop of voor wie zijn de regels van toepassing – is per hoofdstuk van het Bbl onder andere bepaald voor de activiteiten waarop dat hoofdstuk van toepassing is, de oogmerken oftewel onderwerpen waar dat hoofdstuk over gaat, en de normadressaat oftewel wie is degene die aan de regels van dat hoofdstuk moet voldoen.'
Welke vragen komen veelal bij jou terecht?
'Eigenlijk alle soorten vragen over het Bouwbesluit 2012 of het Bbl komen wel bij mij terecht. Veel daarvan kan ik ook wel beantwoorden. Maar als het te specialistisch wordt, bijvoorbeeld op het gebied van BENG, brandveiligheid of installaties, verwijs ik ook graag door naar een collega!'
Wat zijn de grootste uitdagingen voor ontwerpers, adviseurs en architecten nu het Bbl haar intrede doet?
In projecten is een van de uitdagingen dat niet alle eisen landelijk zijn geregeld, deels ook op gemeentelijk niveau. Er zal dus bij de start van elk bouwproject in het omgevingsplan moeten worden nagegaan welke gemeentelijke eisen op het project van toepassing zijn.
Wat ik zelf praktisch gezien een uitdaging vind, is dat de regels die nu in de Regeling Bouwbesluit 2012 staan, straks in de Omgevingsregeling terechtkomen. De Omgevingsregeling is echter niet alleen voor het Bbl, maar voor alle besluiten onder de Omgevingswet. Dit is een document van een paar honderd pagina's met bijna duizend pagina's aan bijlagen! Zie daarin maar eens de eisen te vinden die voor jou en op jouw project van toepassing zijn. Wat hierbij niet meehelpt, is dat het Bbl niet verwijst naar een concrete eis of bijlage van de Omgevingsregeling. Mijn tip is om, waar het Bbl verwijst naar 'bij ministeriële regeling gestelde regels', in de Omgevingsregeling (digitaal) te zoeken naar het artikelnummer van het Bbl waarin deze verwijzing voorkomt.'
Tot slot: wat is jouw advies aan de collega's in de branche?
'Ga er gewoon mee aan de slag! Verdiep je in het Bbl en pak het er nu al eens bij in situaties waarbij je nu het huidige Bouwbesluit gebruikt. Zoek dan de overeenkomstige Bbl eis op. Op die manier leer je spelenderwijs de indeling van het Bbl en eventuele verschillen met het Bouwbesluit 2012 kennen. En pak het Praktijkboek Bbl en Verbeelding Bbl erbij!
Wat ook helpt voor een stukje extra verdieping, is het lezen van de samenvatting van het Bbl in de Nota van toelichting bij Staatsblad 2018, 189, het 'oorspronkelijke' Bbl (pagina's 156 t/m 160).
Uiteraard kan je je ook in een paar uurtjes laten bijpraten in een Masterclass of cursus Bbl. Maar uiteindelijk zal je er toch zelf mee aan de slag moeten!'
